شمال نیوز: روزگار بازار مرکبات قائم شهر، که روزی بزرگترین بازار مرکبات استان مازندران به شمار می رفت امیدبخش نیست. قائم شهر اگرچه بزرگترین تولیدکننده مرکبات مازندران نیست اما یکی از جایگاه های اول و دومی را در بازار مرکبات استان دارد.

در ورودی شهرستان قائم شهر از سوی شهرستان بابل در میدان امام خمینی این شهرستان، حضور بیشمار دستفروشان و عمده فروشان مرکبات بیش از هر شهرستان دیگری به چشم می آید. مناطقی مانند ارطه و قراخیل و جاده نظامی قلب تولید مرکبات مازندران در شهرستان قائم شهر است.

اطراف ترمینال قائم شهر در فصل مرکبات مملو از زنان و مردانی بود که به صورت عمده و خرده به اداره بازار مرکبات این منطقه کمک می کردند اما امروز این بازار منتقل شده است.

در این بازار که عمدتا مستقیم از باغدار محصولاتشان را تهیه می کنند آن را به حجره داران میدان، متقاضیان شهرهای اطراف و میدان بار تهران و یا مشتری ها خرد عرضه می کنند.افرادی هم هستند که امانت فروشی می کنند و بار دیگران را با سودی اندک به فروش می رسانند.

در این بازار عرضه انواع مرکبات و لیمو از اوایل فصل پاییز یافت می شود در تابستان نیز هلو و پرتقال تابستانی محصول عمده این منطقه است.

در سال های اخیر خاطره ناخوش برف و سرما به کمرنگ شدن این بازار دامن زده است، بازاری که روزی ده ها خودرو محصولات آن را جابه جا می کردند به دلایل مختلفی مانند سرما و جابه جایی چندین باره محل بازار به کما رفته است.

بازار مرکبات قائم شهر اگر چه هنوز نام و نشانش را دارد اما دیگر آن رونق سابق را ندارد.

برف و سرما امسال هم که آمد، دیگر شاید این بازار هم رو به سوی تعطیلی برود، قیمت بسیار پایین مرکبات، نامرغوب شدن محصول بر اثر سرما، وجود واسطه ها و دلالان و دامن زدن به کاهش قیمت و مکان نامناسب عرضه، قلب مرکبات مازندران را در تنگنا قرار داده است.

در غروب یک روز سرد پاییزی، به سوی بازار مرکبات قائم شهر می رویم، بازاری که کیفیت محصولات آن زبانزد بود و هیچ گاه نمی شد دست خالی از آن باز گردید، تغییر مکان بازار مرکبات از پشت ترمینال قائم شهر به ابتدای جاده کیاکلا و حالا به ابتدای پل تلار در ابتدای روستای تالارپشت غم نامه ای جدید برای بازار مرکبات است.

با چندین بنر به سمت بازار مرکبات هدایت می شوید، نرسیده به پل تلار در مسیر محور قائم شهر به ساری، بنرهای تبلیغاتی شما را به سمت این بازار هدایت می کند. وقتی می گویید بازار انتظار دارید با بازار به شکل امروزی آن مواجه شوید. این گروه عمده فروشان زمانی که در دو منطقه دیگر هم بودند نه دیواری به عنوان سرپناه داشتند و نه سقفی به عنوان بازار. محل عرضه محصولات در کنار خیابان بود و در پیاده روها .

برای ورود به بازار مرکبات قائم شهر، چند متری جاده آسفالته است در ابتدای ورودی به سرعت به سمت چپ جاده و سپس گذری به سمت بیمارستان تازه تاسیس قائم، هدایت می شوید، از اینجا حدود 500 متر را باید در جاده خاکی بروید تا به یک ورودی برسید. خودروهایی که بار از بازار حمل می کنند و خودروهای دیگر که بار به بازار می آورند به خوبی نشان می دهد به بازار مرکبات نزدیک شده اید.

جاده خاکی با ده ها دست انداز شرایط خوبی نیست تا رسیدن به این مکان البته وقتی به خود بازار هم می رسید شرایط جالب تری را نباید انتظار داشته باشید.

زمینی در اختیار این فروشندگان و عرضه کنندگان قرار گرفته است، تنها همین کمک شهرداری قائم شهر به این مجموعه است. مجموعه ای که از اصطلاح امروزی ها از تولید به مصرف است اما فقط شعار آن باقی مانده است. اینجا حمایتی از تولیدکننده دیده نمی شود.

در سوز سرمای پاییز همه مردان و زنان این بازار خودشان را به سختی پوشانده اند، ساعت حوالی 4 عصر است، زنی برای همسرش سفره ناهار مهیا کرده است و در کنار پرتقال ها و مرکبات فروشی اشان ناهار می خورند.

در کنارشان دسته ای چهار 5 تایی از زنان مرکبات را ورچین می کنند، برگ هایش را جدا می کنند و در کیسه ها می ریزند، مرکبات اینجا مستقیم از باغات وارد می شود، این افراد عموما خود باغدار هستند و در کنار محصول خود، محصولات دیگر مشتریان را نیز عرضه می کنند.

مردان بازار هم از هر سنی در دسته های چند تایی گرم گفت وگو هستند. به هر تازه واردی به چشم مشتری نگاه می کنند اما در این پاییز سرد خبری از حضور گرم مشتری ها نیست.

مردان هر از گاهی با صدای بلند قیمت مرکبات را اعلام می کنند تا شاید این اندک مشتری ها را به سویشان جلب کنند، خودروها انباشته از مرکبات است در غرفه ها هم همین اما انگار مشتری نیست.

غرفه ها هم که غرفه ای نیست، چوب هایی که علم شده اند با حلب های فلزی و چند تکه پارچه حریم های غرفه ها از هم جدا شده همین. اگر غریبه باشید شاید تصور کنید این بازار قدیمی است اما چند ماهی بیشتر نیست که این بازار به این منطقه منتقل شده است اما هنوز هم خبری از سازه های کمی شکیل و مناسب نیست فقط از کنار پیاده رو به مکانی دیگر منتقل شده اند.هنوز هم خودشان مسئول بنا کردن غرفه ها هستند.

حسین اکبریان عضو شورای بازار مرکبات قائم شهر این بازار را متشکل از دستفروشان و عمده فروشان بازار محلی می داند و به ایسنا می گوید: بازار مرکبات قائم شهر، بزرگترین بازار مرکبات مازندران است، در این بازار محصول را از باغداران می خریم و به عمده فروشان و یا خرده فروشان می فروشیم.

وی ادامه می دهد: چه فایده دارد برف و یخ همه محصول مرکبات منطقه را خراب کرده است، اگرچه همه محصولات خراب نشده اند اما بازار به هم ریخته است، تلخ شدن مرکبات در همه مناطق به یک صورت نیست اما مشتری باور نمی کند.

اکبریان می گوید: دلالان بازار تهران هر روز از میدان بار تهران به اینجا می آمدند و چندین خودرو بار می برند اما امروز حتی بارهای سالم ما را به اسم مرکبات یخی می خرند.

وی درباره قیمت این محصولات نیز ادامه می دهد: پیش از سرما قیمت مرکبات عمده کمتر از هزار تومان نبود اما امروز کیلویی 200 و 300 تومان هم نمی خرند و همین مرکبات در بازار تهران به صورت فله کمتر از هزار و 500 تومان نیست. حتی شنیدیم که این مرکبات را در بازار تهران سبد می زنند و کمتر از سه هزار تومان درهر کیلو نمی فروشند.

اکبریان می گوید: باز هم اوضاع خراب بازار خود را نشان نداده است، بازار منتظر مرکبات جدید است اگر تلخ شده باشد بارهای آخر دیگر چیزی از این بازارها باقی نمی گذارد، اما می دانیم که لیموی تولید شده مازندران از بین رفته و کاملا تلخ شده است.

وی درباره شرایط این بازار می افزاید: در این بازار  از همه شهرستان ها هم فروشنده هست هم خریدار، شاید ما را در بازار شهرستان های دیگر راه ندهند اما در این بازار از همه شهرستان ها حضور دارند.

در میانه صحبت با وی، دوستانش نیز به او اضافه می شوند همه از تغییر مکان بازار گلایه دارند، می گویند: مسیر بازار را تغییر دادند بدون اینکه بدانند این تغییر بازار چقدر در کسب و کار باغداران تاثیر می گذارد، بخش عمده فروش این بازار از خرده فروشی بود اما امروز دیگر اینجا مشتری نداریم.

اکبریان می گوید: در آخر مرز و نقطه صفر مرزی قائم شهر هستیم، اینجا مکان دفن زباله است از آن طرف تر بوی زباله ها تا اینجا می آید، از ما نظر خواهی نکردند به زور به اینجا امدیم، هنوز مردم به خوبی نمی دانند که به اینجا منتقل شدیم.

امیر یکی دیگر از فعالان بازار مرکبات قائم شهر است، به ایسنا می گوید: 70 درصد بازار را خودمان درست کردیم فقط یک زمین خالی به ما دادند.

امیر کاظمی از باغداران قائم شهری است، او اما از جهاد کشاورزی گلایه دارد، می گوید: حتی یک گونی کود هم به ما نمی دهد، هیچ کس به داد باغدار نمی رسد، حتی نمی گویند شما که باغداری چه می  کنید،  تولید امسال بسیار خوب بود اما همه پرتقال های تامسون و خونی خراب شدند، درخت ها خشک شدند.

وی با انتقاد از جهاد کشاورزی برای عدم کمک به باغداران می افزاید: تا بحال کوچکترین کمکی به باغداران از سوی جهاد کشاورزی نشده است، درخت های شکسته را کسی نمی بیند. سال 92 هم همین بلا بر سر کشاورزان آمد اما بعد از یک هفته کشاورز فراموش شد. جهاد کشاورزی به درستی اطلاع رسانی نکرده بود که شرایط جوی چگونه خواهد شد و کشاورز باید چه کند.

به گزارش ایسنا، باغداران و فروشندگان هر دو صنف ناراضی هستند، عده ای از باغداران به اصطلاح خودشان بر سر محصولات اشان ایستاده اند و می فروشند عده ای هم همان حوالی هستند تا محصول به فروش برسد.

دسته ای دیگر از فروشندگان این مرکبات زنان و مردانی هستند که چند جعبه مرکبات از باغ خود را در خودروی شخصی اشان به بازار آورده اند، به خوردن پرتقال تعارف می کنند تا ثابت کنند همه پرتقال ها تلخ نیست.

پیرمردی بساط بزرگی از مرکبات را بر روی هم انباشته است، نارنگی و پرتقال، لیمو انگار اوضاعش زیاد خوب نیست که در این بازار به چشم نمی خورد، پیرمرد خوب می داند کدام قسمت محصول خوب نیست، می گوید: همه مرکبات تلخ نشده است، فقط بخشی از محصول خراب است اما اوضاع بازار آنقدر بد شده که باید التماس کنیم محصولی که کیلویی 500 تومان خریدیم امروز 200 تومان بفروشیم.

نه وضعیت باغدار خوب است نه فروشنده؛ همه نگران اند، اینجا قلب بازار مرکبات اما در رخوت و سکوت...

 گزارش از الناز پاک نیا